పోస్ట్​మన్ చేతిలో రిజిస్టర్డ్ లేఖ… ఇక జ్ఞాపకమే..!

2025 సెప్టెంబర్ 1 నుండి భారత తపాలాశాఖ రిజిస్టర్డ్ పోస్ట్ సేవలను నిలిపివేస్తోంది. 50 ఏళ్లకు పైగా నమ్మకానికి ప్రతీకగా నిలిచిన ఈ సేవ –  ఉద్యోగ లేఖలు, లీగల్​ నోటీసులు, ప్రభుత్వ పత్రాలను కోట్లాది భారతీయులకు చెక్కుచెదరకుండా చేరవేసింది. స్పీడ్ పోస్ట్‌తో విలీనం అవుతున్న ఈ మార్పు ఆధునికీకరణలో భాగమైనప్పటికీ, పాత తరం మనసుల్లో ఇది మధుర జ్ఞాపకంగా మిగిలిపోనుంది.

• రిజిస్టర్డ్ పోస్ట్‌కి వీడ్కోలు – స్పీడ్ పోస్ట్‌తో విలీనం
• ముఖ్యమైన పత్రాల బట్వాడాకు కేరాఫ్​ అడ్రస్​
• 50 ఏళ్లకు పైగా భారతీయుల నమ్మకానికి ప్రతీక

సెప్టెంబర్ 1, 2025… ఆ రోజుతో మనందరి జీవితాల్లో ఒక అధ్యాయం మూసుకుపోబోతోంది. భారత తపాలాశాఖలో 50 ఏళ్లకు పైగా నమ్మకానికి, గౌరవానికి, అధికారికతకు ప్రతీకగా నిలిచిన రిజిస్టర్డ్ పోస్ట్ ఇక చరిత్రలో కలిసిపోబోతోంది. స్పీడ్ పోస్ట్‌తో విలీనం అవుతున్న ఈ నిర్ణయం ఆధునికీకరణ వైపు ఒక అడుగు అయినా, కోట్లాది భారతీయుల గుండెల్లో మాత్రం ఇది ఒక మధుర జ్ఞాపకానికి వీడ్కోలు.

భారత తపాలాశాఖలో అర్థ శతాబ్దానికి పైగా నమ్మకానికి ప్రతీకగా నిలిచిన రిజిస్టర్డ్ పోస్ట్ ఇక చరిత్రలోకి జారిపోబోతోంది. 2025 సెప్టెంబర్ 1 నుండి ఈ సేవను పూర్తిగా నిలిపివేయాలని తపాలాశాఖ నిర్ణయించింది. స్పీడ్ పోస్ట్‌తో విలీనం చేసి ఆధునికీకరణ చర్యలలో భాగంగా ఈ నిర్ణయం తీసుకున్నారు.

అత్యంత విశ్వసనీయంగా, తక్కువ ఖర్చుతో, న్యాయపరమైన విలువ కలిగిన ఈ సేవ ద్వారా ఉద్యోగ నియామక పత్రాలు, కోర్టు నోటీసులు, ప్రభుత్వ లేఖలు, వ్యక్తిగత కీలక పత్రాలు ప్రయాణించి కోట్ల మంది ప్రజల జీవితాల్లో మార్పులకు కారణమయ్యాయి. 2011–12లో 244.4 మిలియన్ల రిజిస్టర్డ్ లేఖలు పంపబడగా, 2019–20 నాటికి ఇది 184.6 మిలియన్లకు పడిపోయింది. డిజిటల్ కమ్యూనికేషన్ విస్తరణ, ప్రైవేట్ కొరియర్ సేవలు, ఈ-కామర్స్ లాజిస్టిక్స్ పోటీ కారణంగా ఈ సంఖ్య మరింత తగ్గింది.

స్పీడ్ పోస్ట్ 1986 నుంచి అందుబాటులో ఉన్నప్పటికీ, రిజిస్టర్డ్ పోస్ట్‌కు ఉన్న ప్రత్యేకత, గంభీరత వేరే. ఇది వేగం కంటే నిశ్చయమైన డెలివరీకి ప్రతీక. కోర్టుల్లో ఆధారంగా ఉపయోగించే డెలివరీ ప్రూఫ్, పోస్టింగ్ రసీదు, అంగీకార పత్రం వంటి సౌకర్యాలు దీని ప్రత్యేకత. దీని అక్​నాలెడ్జ్​మెంట్​ కార్డ్​ ఎన్నో కోర్టు కేసులను పరిష్కరించింది.

విలీనంతో ట్రాకింగ్ ఖచ్చితత్వం, డెలివరీ వేగం, నిర్వహణ సామర్థ్యం పెరుగుతుందని అధికారులు చెబుతున్నారు. అయితే, ధరల పరంగా ఇది 20–25% ఎక్కువ కావడం గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో, చిన్న వ్యాపారులు, రైతులు, సాధారణ ప్రజలపై భారం కావచ్చని ఆందోళనలు వ్యక్తమవుతున్నాయి. పాత తరం ప్రజలకి, గ్రామీణ సమాజానికి రిజిస్టర్డ్ లేఖ అనేది గౌరవం, కొన్నిసార్లు భయం కలిగించే ప్రతీక. అది వస్తే ఇంట్లో అందరూ ఆ లేఖలో ఏముందో అని ఆగిపోతారు. కాలక్రమంలో డిజిటల్ యుగం రాత లేదా ప్రింటెడ్​ లేఖల ప్రాధాన్యాన్ని తగ్గించినా, అధికారిక, న్యాయపరమైన వ్యవహారాల్లో రిజిస్టర్డ్ పోస్ట్ ప్రత్యేక స్థానాన్ని నిలబెట్టుకుంది.

సెప్టెంబర్ 1 నుంచి ‘రిజిస్టర్డ్ పోస్ట్’ అనే పదం SOPలు, ట్రైనింగ్ మెటీరియల్స్, అధికారిక డాక్యుమెంట్లలో మాయం అవుతుంది. స్పీడ్ పోస్ట్ ఈ అన్ని సౌకర్యాలను కలిగి ఉంటుందని తపాలాశాఖ హామీ ఇస్తున్నా, రిజిస్టర్డ్ పోస్ట్‌ ఇచ్చిన నమ్మకం, భావోద్వేగం భర్తీ కావడం కష్టమే. ఇది కేవలం ఒక పోస్టల్ సర్వీస్‌ ముగింపు మాత్రమే కాదు; ఒక తరానికి చెందిన జ్ఞాపకాలు, భావోద్వేగాలు కూడా ముగుస్తున్న క్షణం. ఆధునికీకరణ అవసరమే అయినా, ఈ నిశ్శబ్ద వీడ్కోలు భారత తపాలా చరిత్రలో ఒక ‘తరానికి ముగింపు’గా నిలిచిపోతుంది.

 :